ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ «ΟΧΙ» ΚΑΙ ΗΘΙΚΟΝ «ΝΑΙ»

† ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΠΑΤΡΩΝ

ΚΥΡΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ
(1986)

«Ἤτω δὲ ὑμῶν τὸ ναὶ ναὶ, καὶ τὸ οὒ οὔ,
ἵνα μὴ εἰς ὑπόκρισιν πέσητε» (Ἰακ. 5,12)

Εἰς τά ἀκροτελεύτια παραγγέλματα τῆς ἐν τή Καινή Διαθήκη «Καθολικῆς Ἐπιστολῆς» τοῦ ἁγίου Ἰακώβ τοῦ Ἀδελφοθέου περιλαμβάνεται καί αὐτή ἡ θεόπνευστος προτροπή, «Ἤτω δὲ ὑμῶν τὸ ναὶ ναὶ, καὶ τὸ οὒ οὔ, ἵνα μὴ εἰς ὑπόκρισιν πέσητε». Συνιστᾶ νά λέγωμεν ἕνα βέβαιον ναί ἤ ὄχι, κατά περίπτωσιν, μέ σταθερότητα καί εἰλικρίνειαν, μέ ἀποφασιστικότητα, καί χωρίς νά ὑπάρχη ἐνδεχόμενον νά μᾶς διαψεύση ἡ πραγματικότης.

Ἕνα τέτοιο ΟΧΙ ἀντέταξεν ἡ Ἑλλάς εἰς τούς ἐπιδρομεῖς της τῷ 1940. Καί ἦτο τόσο θετικόν καί ὁριστικόν, ὥστε νά μή χωρή ἀμφιβολία ὅτι περιλαμβάνει καί ἕνα γενναῖον ΝΑΙ, ὡς διαβεβαίωσιν τῆς ἀγωνιστικῆς προσηλώσεως τῶν Ἑλλήνων εἰς τά ἐθνικά μας δίκαια καί εἰς τά ὑψηλά ἑλληνοχριστιανικά ἰδεώδη της πίστεως, τῆς πατρίδος καί τῆς ἐλευθερίας.

Θά ἐμβαθύνωμεν ὀλίγον εἰς τόν εὐγενῆ αὐτόν συσχετισμόν τοῦ ναί καί τοῦ ὄχι, ὑπό τό φῶς τῶν χριστιανικῶν ἠθικῶν ἀρχῶν.

Ὅταν οἱ ἡγετικοί τότε παράγοντες τοῦ Ἔθνους –ὁ βασιλεύς, ὁ πρωθυπουργός, ὁ ἀρχιστράτηγος καί ὁ ἀρχιεπίσκοπος - μέ τά διαγγέλματα τῶν ἐπληροφόρουν τόν λαόν, ὅτι ἡ ἑλλάς εἶπε τό ΟΧΙ καί δέν ὑπέκυψεν εἰς τόν ἐκβιασμόν καί τάς ἀπειλάς τῶν πολεμίων, ἐπηκολούθησαν αὐθόρμητοι καί ἀτελείωτοι ζητοκραυγαί ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας. Καί ἐφάνηκε ἀμέσως τό ἀγωνιστικόν φρόνημα, ἡ ὁμοψυχία καί ἡ συναίνεσις, τό πανηγυρικόν ΝΑΙ τοῦ λαοῦ καί τοῦ Ἔθνους, ὅτι θά προασπίση τήν τιμήν του· ὅτι θά δικαιώση τήν ἱστορίαν του· ὅτι θά ἀγωνισθῆ ὑπέρ πίστεως καί πατρίδος καί θά πολεμήση διά τήν ἐλευθερίαν καί τά ὅσια καί τά ἱερά του.

Κατ’ αὐτόν τόν τρόπον ἀντέταξε τό ΟΧΙ εἰς τόν ἐπιδρομέα, καί ἐπεφύλαξε τό ΝΑΙ εἰς τό προσκλητήριον τοῦ ἀγῶνος διά τά ἰδανικά του. Καί μέ τάς εὐλογίας τῆς Ἐκκλησίας, καί τήν προστασίαν τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ, ἐξώρμησεν εἰς ἀφθάστους ἡρωϊσμούς ἡ πανστρατιά ἐκείνη πού ἔγραψε τήν θαυμαστήν ἐποποιΐαν τοῦ 1940 - 41.

Πλησιάζει 50ετία ἀπό τότε. Καί ἐρωτᾶται· ποιός ἄραγε συσχετισμός ὑπάρχει σήμερα τῶν ἀπαράμιλλων καί ἱστορικῶν ἐκείνων ΝΑΙ καί ΟΧΙ;

Πολύ φοβούμεθα ὅτι διαπιστώνεται μία ἀντιστροφή τῶν ὅρων! Λέγεται τό ναί ἀντί τοῦ ὄχι, καί τό ὄχι ἀντί τοῦ ναί! Ἀπευθύνονται δηλ. πρός ἀντίστροφον κατεύθυνσιν αἵ δύο κρίσιμοι αὐταί λέξεις.

Ὡς ἐάν οἱ νεοέλληνες δέν εἶναι οἱ πνευματικοί ἐπίγονοι τῶν ἡρωϊκῶν καί ἐνδόξων μαχητῶν τῆς ἐποποιΐας τῶν Βορειοηπειρωτικῶν βουνῶν, λέγουν πολλοί σήμερα τό ὄχι εἰς ἐκεῖνα πού οἱ ἄνδρες καί γυναῖκες τοῦ ’40 ἔλεγαν ναί. Καί δέν τιμᾶ τήν ἱστορίαν μας τό ὄχι πρός τάς ἠθικάς ἀρχάς, πρός τάς ἐθνικάς παραδόσεις, πρός τούς χριστιανικούς κανόνας τῆς οἰκογενειακῆς καί τῆς κοινωνικῆς ζωῆς, πρός τά ὡραῖα ἰδανικά τοῦ ὀρθοδόξου λαοῦ μας. Ὅταν μάλιστα δέν εἶναι ὀλίγοι αὐτοί πού παραχωροῦν ἕνα ἀδίστακτον ναί εἰς τά κηρύγματα τῶν ἀρνητῶν καί πολεμίων τῶν «πατρικῶν μας παραδόσεων», καί «διά πρόσκερον ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν», δι’ ἀμφίβολα κέρδη καί ἐπιλήψιμα ὠφελήματα καί ἐπιδιώξεις ἀπεμπολοῦν «ὅσα ἐστίν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἰ τίς ἀρετή καί εἰ τίς ἔπαινος» (Φιλιπ. 4,8), πῶς νά μή ἀνησυχοῦμεν διά τάς συνεπείας τῆς ἀλλοιώσεως αὐτῆς τῆς συγχρόνου ἑλληνικῆς πραγματικότητος.

Ἐπί τέλους, ὑπάρχει ἕνα ὅριον, πού δέν τό ξεπερνᾶ κανείς μέ τό ἀζημίωτον. Ὑπάρχει ἕνα ὄχι πού δέν πρέπει ποτέ νά ἀποτολμᾶται. Διότι κανείς δέν μπορεῖ νά λέγη ὄχι εἰς τόν Θεόν· εἰς τό εὐαγγέλιόν Του· εἰς τόν Νόμον Του καί τάς ἐντολάς Του. «Λίθον ὄν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγεννήθη εἰς κεφαλήν γωνίας. Πᾶς ὁ πεσῶν ἐπ’ αὐτόν συνθηλασθήσεται, ἐφ’ ὄν δ’ ἄν πέση λικμήση αὐτόν» (Λούκ. 20,17-18). Θά συντριβῆ ἀφεύκτως ὅποιος προσκρούση εἰς τόν ἀκατάλυτον καί ἀμετακίνητον βράχον τοῦ θεϊκοῦ Νόμου.

Ζῶμεν εἰς ἐποχήν συνεχῶν ἀμφισβητήσεων. Ἀλλ’ ὁ Χριστός καί ὁ λόγος ΤΟΥ -καί ὁ Νόμος Του- «οὐκ ἐγένετο ναί καί οὔ, ἀλλά ναί ἐν αὐτῶ γέγονε» (Β’ κόρ. 1,19). Ὅλα ἰσχύουν ὅσα λέγει καί παραγγέλλει. Δέν καταργεῖται καί δέν διαψεύδεται οὔτε ἕνα «ἰῶτα ἤ μία κεραία, ἕως ἄν πάντα γένηται».

Εἰς ἠμᾶς ἀπόκειται -καί ἐπιβάλλεται- ἡ πλήρης καί τελεία ἀποδοχή καί συμμόρφωσις πρός τόν λόγον Του. Χωρίς ἐξαιρέσεις. Χωρίς ἀβαρίας. Χωρίς συμβιβασμούς πρός τήν συνείδησιν.

Ἡ στάσις μας καί ἡ ἀπάντησις εἰς ὅ,τι λέγει ὁ Κύριος ὀφείλει νά εἶναι μία καί μόνη. «Ἤτω δέ ὑμῶν (πρός τόν Θεόν, πάντοτε) τό ναί ναί…ἴνα μή εἰς ὑπόκρισιν πέσητε». «Καί τό οὗ οὗ», τό διπλοῦν καί ἀποφασιστικόν ὄχι, ἄς λέγεται σταθερῶς πρός τόν διάβολον καί τήν ἁμαρτίαν. Τότε εἶναι δεδομένον διά τόν Θεόν τό ναί τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας καί τῆς τελείας πρός Αὐτόν ὑπακοῆς μας. Ὅπως λέγει ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος Παῦλος «ἐν αὐτῶ τό ναί, καί ἐν αὐτῶ τό ἀμήν, τῷ Θεῶ πρός δόξαν δί’ ἡμῶν». (Β’ Κόρ. 1,19).

†Π.Ν

ΠΗΓΗ: Ι.Ν.Αγίου Χαραλάμπους Κρύα Ιτεών