ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥΑύριο η Πάτρα ανηφορίζει στο Μοναστήρι της Κυράς της, που μαζί με τον Άγιο Απόστολο Ανδρέα την κρατάνε στα χέρια τους και την προστατεύουν.
Προερτάζει η πόλις η ευλογημένη, την λαμπρά Εορτή...
Προερτάζει η πόλις η ευλογημένη, την λαμπρά Εορτή...
της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και ετοιμάζεται μαζί με τις Ουράνιες Δυνάμεις, να υμνήση την Παναγία μας με τα συγκλονιστικά εόρτια άσματα: «Βαβαί των σων μυστηρίων Αγνή, του Υψίστου θρόνος, ανεδείχθης Δέσποινα. Η δόξα σου ευπρεπής, θεοφθεγγέσιν εκλάμπουσα χάρισι... Κεχαριτωμένη χαίρε μετά σού ο Κύριος, ο παρέχων τω κόσμω διά σου το μέγα έλεος».
Όμως, η αυριανή σύναξη είναι ξεχωριστή και ο Λαός που ανεβαίνει στην αυλή της Γηροκομιτίσσης, με ευλάβεια πολλή της ψάλλει τον ξεχωριστό ύμνο, τα εγκώμια, που είναι απαύγασμα, ξεχύλισμα ευλαβείας προς αυτή, κείμενο γραμμένο ειδικά για την Γηροκομίτισσά μας, την κυρά της Πάτρας, η οποία από τον λόφο της χάριτός της, ευλογεί την πόλη μας και την προστατεύει.
Τα εγκώμια που ψάλλονται κάθε χρόνο, την Κυριακή προ της Εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στην ως είρηται Ιερά Μονή, είναι γραμμένα από Ιεράρχη σεπτό, «άνθρωπον ζήλω θείω πεπυρωμένον και αρετή βίου κεκοσμημένον», τον Επίσκοπο Παλαιών Πατρών Διονύσιο, ο οποίος εγκατεβίωσε στην ιερά της Παναγίας μας μάνδρα, άνωθεν της μεγαλουπόλεως των Πατρών. Δεν είναι κείμενο πρόσφατο, των τελευταίων ετών δηλαδή, αλλά συνετάγη, εν κατανύξει ψυχής και εν ευλαβεία μεγάλη από τον, ως άνω, σεπτόν των Πατρών Ιεράρχη, το έτος 1541 μ.Χ. και διεσώζετο στην Βιβλιοθήκη της Δημητσάνης, όπου και ενευρέθη, για να αξιοποιηθή δεόντως, όχι μόνο ως ύμνος εγκωμιαστικός, αλλά και ως ικετήριος κραυγή προς την Γηροκομήτισσα, γλυκυτάτη Μητέρα μας.
Ο αοίδιμος προκάτοχος ημών, κυρός Νικόδημος, κατόπιν μικράς επεξεργασίας του ποιήματος, εξέδωκε τα εγκώμια σε ειδικό φυλλάδιο, το πρώτον, το έτος 1997 και ώρισε να ψάλλωνται στο Μοναστήρι της Παναγίας μας, την Κυριακή προ της Εορτής της Κοιμήσεώς της.
Γνωρίζομε ότι την αποκλειστικότητα, ως προς τα Εγκώμια, την έχει ο Επιτάφιος Θρήνος, που ψάλλεται κατά τον Όρθρο του Μεγάλου Σαββάτου, εις τους Ιερούς Ναούς. Όμως η περίπτωση των Εγκωμίων, του Επιταφίου Ύμνου δηλαδή, της Γηροκομιτίσσης, είναι τελείως διαφορετική για τους λόγους που αναφέραμε προηγουμένως και για τούτο όχι απλώς εσυνεχίσαμε την ωραία αυτή παράδοση και θα την συνεχίζωμε, αλλά εφροντίσαμε λαμπροτέρα η σύναξη να τελήται και η συμμετοχή του Λαού αθρόα να καταστή προς τιμήν της υπερευλογημένης Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας. Έτσι η ημέρα των Εγκωμίων, στο Μοναστήρι της Γηροκομιτίσσης, αμιλλάται εις αίγλην, κατά τα τελευταία έτη και εις συμμετοχήν Λαού, την πανήγυριν της 15ης Αυγούστου.
Είμαι βέβαιος ότι και εφέτος κατά την Ακολουθία των Εγκωμίων, τα πλήθη των Πατρέων, θα κατακλύσουν τον Ναό της Υπερευλογημένης Δέσποινας του κόσμου και την ιερά μάνδρα της, το πανσεβάσμιο δηλαδή Μοναστήρι της και ικετευτικά θα σταθούν ενώπιον της χαριτοβρύτου Εικόνος της, για να την εγκωμιάσουν μετά των Αγγέλων και των Αγίων του Θεού.
Είμαι πεπεισμένος, ότι πληθύς ευλαβών Χριστιανών, πρεσβύτεροι μετά νεωτέρων, νεανίσκοι και παρθένοι και στόματα νηπίων και θηλαζόντων, αίνον θα καταρτίσουν, συνωδά τω Γαβριήλ και τω μακαριστώ Μητροπολίτη Παλαιών Πατρών Διονυσίω, εγκωμιάζοντες «την των ουρανών Πλατυτέραν».
Είμαι ακόμα βέβαιος, ότι κατά την ώρα που θα λιτανεύωμε την, εκπάγλου ουρανίου χάριτος παναγία μορφή της Πανάγνου Κόρης, θα βιώσωμε εσωτερικό ιερό συγκλονισμό, ιερά συγκίνηση και άφατο δέος, ορώντες την ευσέβεια να ξεχυλίζη από τις καρδιές, ενώ τα πλήθη των πιστών, θα συνωστίζωνται, ως κατ΄ έτος συμβαίνει, προκειμένου να ψαύσουν την αγία της Εικόνα, βασταζομένην εις τας χείρας του Ηγουμένου της Μονής.
Σας προσκαλούμε και εφέτος, σ΄ αυτό το ουράνιο άμα και επίγειο πανηγύρι, όπου «τα άνω τοις κάτω συνεορτάζει και τα κάτω τοις άνω συνομιλεί», για να πάρωμε δύναμη, να αντλήσωμε ελπίδα, να εξασφαλίσωμε επιστηριγμόν και βεβαίαν ενίσχυση στην τόσο δύσκολη πορεία μας.
Σας παρακαλούμε να ανηφορίσετε στον ιερό λόφο, όπου της Παναγίας μας το Μοναστήρι και προσκύνημα, να ανέλθετε εις το «όρος» της Μεγαλόχαρης Γηροκομιτίσσης και να ενώσετε την παρακλητική φωνή σας με την ικεσία και την δέηση του Επισκόπου σας και των Πατέρων της Μονής την προσευχητική επίκληση.
* Για τον κόσμο όλο, ο οποίος ευρίσκεται σε φοβερή δίνη και φρικτή σκοτοδίνη, εξ’ αιτίας των πολλών αμαρτιών και της μεγάλης αποστασίας από τον Θεό.
* Για την Πατρίδα μας, η οποία, υποφέρει ως μη ώφελεν, κρίμασιν οις οίδεν ο Θεός, και η οποία εναγωνίως αναζητεί έξοδο από την κρίση και την απελπισία, που ως ένα απαίσιο νέφος επικάθησαν στον ουρανό της.
* Για το γένος μας γενικώς, το οποίο έχασε, προς καιρόν πιστεύομε, την πνευματική του πυξίδα, υιοθετήσαν αλλότρια και ξένα πρότυπα ζωής, μακράν των υπό του Θεού παραδεδομένων και υπό των ετών δοκιμασμένων ιερών αληθειών και αξιών.
* Για τους έχοντας στα χεριά τους τις τύχες της χώρας μας, ώστε:
α) Να τους φωτίζη ο Θεός, προκειμένου να επιλέγουν κάθε φορά τα συμφέροντα και πρόσφορα για τον ταλαιπωρημένο Λαό μας μέτρα, χωρίς να δίδουν γη και ύδωρ, στους επιθυμούντας να καταπίουν, ως λέοντες, την ικμάδα αυτού του ευγενούς Λαού.
β) Να είναι έτοιμοι ανά πάσαν στιγμή, ώστε να υψώνουν φωνή, υπέρ των αδικουμένων και καταπονουμένων από τα δυσβάστακτα βάρη που συνεχώς επιβάλλουν οι δανειστές μας και δυνάστες μας Ευρωπαίοι και τα οποία καθημερινώς, όλο και περισσότερο, πιέζουν και γονατίζουν μικρούς και μεγάλους.
γ) Να υπερασπίζωνται, επόμενοι ταίς θυσίαις των αγωνιστών υπέρ πίστεως και πατρίδος, τα ιερά και όσια της φυλής μας και την εθνική μας ακεραιότητα και ανεξαρτησία, την οποία με την θαυμαστή προστασίας της Παναγίας μας, ως Υπερμάχου Στρατηγού, επιτύχαμε.
* Για τα παιδιά μας, που βασανίζονται σε ένα κόσμο, πνευματικά γηρασμένο και πολιτιστικά πτωχευμένο, προκειμένου να βρούν την πορεία τους. Πού υποφέρουν από ανεργία, από έλλειψη οράματος στην ζωή και από την αβεβαιότητα για το μέλλον, αφού το σύστημα, όπως «εν αμαρτίαις πολλαίς» διεμορφώθη, ετσάκισε τα φτερά τους και τα κατήντησε νυκτωμένους στρατοκόπους αποστασμένων ή το χειρότερο σβημένων ελπίδων.
Να φωτίση Κύριος ο Θεός τους νέους μας, ώστε διά πρεσβειών της Παναγίας μας, να κατανοήσουν ότι η ζωή έχει αξία μόνο όταν ο άνθρωπος είναι ενωμένος με τον Θεό, όταν έχη εμπιστοσύνη στην Εκκλησία που είναι η μεγάλη και φιλόστοργη μάνα μας, όταν η όλη μας βιοτή είναι εμπνευσμένη από τις πνευματικές αξίες που κράτησαν όρθιο αυτό τον τόπο επί τόσους αιώνες.
Να αντιληφθούν, ότι χρειάζεται αγώνας και αντίσταση για να επιτευχθούν τα αγαθά της ζωής και να διασωθή η αξιοπρέπεια και το «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού», του ανθρωπίνου προσώπου.
* Για την πόλη μας, την Πάτρα, την οποία τόσο αγάπησε ο Θεός και για τον φωτισμό της και την σωτηρία της, έστειλε τον Πρωτόκλητο Απόστολό Του, ο οποίος όχι μόνο εδίδαξε, αλλά και μαρτυρικό θάνατο υπέστη επί του Χιαστού Σταυρού, πορφυρώσας με το αίμα του τον ευλογημένο τόπο μας.
Να παρακαλέσωμε για την πόλη μας, με τα τόσα και τέτοια προβλήματα, που όλους όσοι την αγαπάμε δεν μας αφήνουν «να δώσωμε ύπνον τοις οφθαλμοίς ημών και τοις βλεφάροις ημών νυσταγμόν» και τα οποία δεν θα κατωνομάσωμε, ούτε θα απαριθμίσωμε τώρα, προκειμένου ουδένα να στενοχωρήσωμε.
* Να ικετεύσωμε για αυτόν τον τόπο, που, παρά την τόση ομορφιά του και τα δώρα του Θεού, αντιμετωπίζει τόσες δυσκολίες, γεύεται πολλές αδικίες και δοκιμάζει, πολλάκις, πόνο δυσβάστακτο και μεγάλο.
Και καθώς μεταφέρομαι, νοερώς στις αυλές της Γηροκομιτίσσης, ήδη βιώνω τις συγκλονιστικές στιγμές και το ξέσπασμα της ευλαβείας σας αδελφοί, την ώρα που λιτανεύεται η μορφή της Πανακηράτου και Πανάγνου Κόρης και είτε εν εγρηγόρσει, είτε εν εκστάσει, ακούω τα πλήθη των ευσεβών όπου γης και την κτίση ολόκληρη, να ενώνουν μαζί σας την βαθειά τους ικεσία και φωνή λιγυρά να προσφθέγγωνται προς την Γοργοεπήκοο, την Ελεούσα, την Γλυκοφιλούσα, την Παντάνασσα και Γηροκομίτισσα:
«Άρον σου τα όμματα Μαριάμ
και ίδε ευσπλάχνως, τους εικόνι σου τη σεπτή,
παρεστώτας
Κόρη και σε παρακαλούντας
και πλήρωσον αιτήσεις,
τούτων Πανύμνητε».
Όμως, η αυριανή σύναξη είναι ξεχωριστή και ο Λαός που ανεβαίνει στην αυλή της Γηροκομιτίσσης, με ευλάβεια πολλή της ψάλλει τον ξεχωριστό ύμνο, τα εγκώμια, που είναι απαύγασμα, ξεχύλισμα ευλαβείας προς αυτή, κείμενο γραμμένο ειδικά για την Γηροκομίτισσά μας, την κυρά της Πάτρας, η οποία από τον λόφο της χάριτός της, ευλογεί την πόλη μας και την προστατεύει.
Τα εγκώμια που ψάλλονται κάθε χρόνο, την Κυριακή προ της Εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στην ως είρηται Ιερά Μονή, είναι γραμμένα από Ιεράρχη σεπτό, «άνθρωπον ζήλω θείω πεπυρωμένον και αρετή βίου κεκοσμημένον», τον Επίσκοπο Παλαιών Πατρών Διονύσιο, ο οποίος εγκατεβίωσε στην ιερά της Παναγίας μας μάνδρα, άνωθεν της μεγαλουπόλεως των Πατρών. Δεν είναι κείμενο πρόσφατο, των τελευταίων ετών δηλαδή, αλλά συνετάγη, εν κατανύξει ψυχής και εν ευλαβεία μεγάλη από τον, ως άνω, σεπτόν των Πατρών Ιεράρχη, το έτος 1541 μ.Χ. και διεσώζετο στην Βιβλιοθήκη της Δημητσάνης, όπου και ενευρέθη, για να αξιοποιηθή δεόντως, όχι μόνο ως ύμνος εγκωμιαστικός, αλλά και ως ικετήριος κραυγή προς την Γηροκομήτισσα, γλυκυτάτη Μητέρα μας.
Ο αοίδιμος προκάτοχος ημών, κυρός Νικόδημος, κατόπιν μικράς επεξεργασίας του ποιήματος, εξέδωκε τα εγκώμια σε ειδικό φυλλάδιο, το πρώτον, το έτος 1997 και ώρισε να ψάλλωνται στο Μοναστήρι της Παναγίας μας, την Κυριακή προ της Εορτής της Κοιμήσεώς της.
Γνωρίζομε ότι την αποκλειστικότητα, ως προς τα Εγκώμια, την έχει ο Επιτάφιος Θρήνος, που ψάλλεται κατά τον Όρθρο του Μεγάλου Σαββάτου, εις τους Ιερούς Ναούς. Όμως η περίπτωση των Εγκωμίων, του Επιταφίου Ύμνου δηλαδή, της Γηροκομιτίσσης, είναι τελείως διαφορετική για τους λόγους που αναφέραμε προηγουμένως και για τούτο όχι απλώς εσυνεχίσαμε την ωραία αυτή παράδοση και θα την συνεχίζωμε, αλλά εφροντίσαμε λαμπροτέρα η σύναξη να τελήται και η συμμετοχή του Λαού αθρόα να καταστή προς τιμήν της υπερευλογημένης Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας. Έτσι η ημέρα των Εγκωμίων, στο Μοναστήρι της Γηροκομιτίσσης, αμιλλάται εις αίγλην, κατά τα τελευταία έτη και εις συμμετοχήν Λαού, την πανήγυριν της 15ης Αυγούστου.
Είμαι βέβαιος ότι και εφέτος κατά την Ακολουθία των Εγκωμίων, τα πλήθη των Πατρέων, θα κατακλύσουν τον Ναό της Υπερευλογημένης Δέσποινας του κόσμου και την ιερά μάνδρα της, το πανσεβάσμιο δηλαδή Μοναστήρι της και ικετευτικά θα σταθούν ενώπιον της χαριτοβρύτου Εικόνος της, για να την εγκωμιάσουν μετά των Αγγέλων και των Αγίων του Θεού.
Είμαι πεπεισμένος, ότι πληθύς ευλαβών Χριστιανών, πρεσβύτεροι μετά νεωτέρων, νεανίσκοι και παρθένοι και στόματα νηπίων και θηλαζόντων, αίνον θα καταρτίσουν, συνωδά τω Γαβριήλ και τω μακαριστώ Μητροπολίτη Παλαιών Πατρών Διονυσίω, εγκωμιάζοντες «την των ουρανών Πλατυτέραν».
Είμαι ακόμα βέβαιος, ότι κατά την ώρα που θα λιτανεύωμε την, εκπάγλου ουρανίου χάριτος παναγία μορφή της Πανάγνου Κόρης, θα βιώσωμε εσωτερικό ιερό συγκλονισμό, ιερά συγκίνηση και άφατο δέος, ορώντες την ευσέβεια να ξεχυλίζη από τις καρδιές, ενώ τα πλήθη των πιστών, θα συνωστίζωνται, ως κατ΄ έτος συμβαίνει, προκειμένου να ψαύσουν την αγία της Εικόνα, βασταζομένην εις τας χείρας του Ηγουμένου της Μονής.
Σας προσκαλούμε και εφέτος, σ΄ αυτό το ουράνιο άμα και επίγειο πανηγύρι, όπου «τα άνω τοις κάτω συνεορτάζει και τα κάτω τοις άνω συνομιλεί», για να πάρωμε δύναμη, να αντλήσωμε ελπίδα, να εξασφαλίσωμε επιστηριγμόν και βεβαίαν ενίσχυση στην τόσο δύσκολη πορεία μας.
Σας παρακαλούμε να ανηφορίσετε στον ιερό λόφο, όπου της Παναγίας μας το Μοναστήρι και προσκύνημα, να ανέλθετε εις το «όρος» της Μεγαλόχαρης Γηροκομιτίσσης και να ενώσετε την παρακλητική φωνή σας με την ικεσία και την δέηση του Επισκόπου σας και των Πατέρων της Μονής την προσευχητική επίκληση.
* Για τον κόσμο όλο, ο οποίος ευρίσκεται σε φοβερή δίνη και φρικτή σκοτοδίνη, εξ’ αιτίας των πολλών αμαρτιών και της μεγάλης αποστασίας από τον Θεό.
* Για την Πατρίδα μας, η οποία, υποφέρει ως μη ώφελεν, κρίμασιν οις οίδεν ο Θεός, και η οποία εναγωνίως αναζητεί έξοδο από την κρίση και την απελπισία, που ως ένα απαίσιο νέφος επικάθησαν στον ουρανό της.
* Για το γένος μας γενικώς, το οποίο έχασε, προς καιρόν πιστεύομε, την πνευματική του πυξίδα, υιοθετήσαν αλλότρια και ξένα πρότυπα ζωής, μακράν των υπό του Θεού παραδεδομένων και υπό των ετών δοκιμασμένων ιερών αληθειών και αξιών.
* Για τους έχοντας στα χεριά τους τις τύχες της χώρας μας, ώστε:
α) Να τους φωτίζη ο Θεός, προκειμένου να επιλέγουν κάθε φορά τα συμφέροντα και πρόσφορα για τον ταλαιπωρημένο Λαό μας μέτρα, χωρίς να δίδουν γη και ύδωρ, στους επιθυμούντας να καταπίουν, ως λέοντες, την ικμάδα αυτού του ευγενούς Λαού.
β) Να είναι έτοιμοι ανά πάσαν στιγμή, ώστε να υψώνουν φωνή, υπέρ των αδικουμένων και καταπονουμένων από τα δυσβάστακτα βάρη που συνεχώς επιβάλλουν οι δανειστές μας και δυνάστες μας Ευρωπαίοι και τα οποία καθημερινώς, όλο και περισσότερο, πιέζουν και γονατίζουν μικρούς και μεγάλους.
γ) Να υπερασπίζωνται, επόμενοι ταίς θυσίαις των αγωνιστών υπέρ πίστεως και πατρίδος, τα ιερά και όσια της φυλής μας και την εθνική μας ακεραιότητα και ανεξαρτησία, την οποία με την θαυμαστή προστασίας της Παναγίας μας, ως Υπερμάχου Στρατηγού, επιτύχαμε.
* Για τα παιδιά μας, που βασανίζονται σε ένα κόσμο, πνευματικά γηρασμένο και πολιτιστικά πτωχευμένο, προκειμένου να βρούν την πορεία τους. Πού υποφέρουν από ανεργία, από έλλειψη οράματος στην ζωή και από την αβεβαιότητα για το μέλλον, αφού το σύστημα, όπως «εν αμαρτίαις πολλαίς» διεμορφώθη, ετσάκισε τα φτερά τους και τα κατήντησε νυκτωμένους στρατοκόπους αποστασμένων ή το χειρότερο σβημένων ελπίδων.
Να φωτίση Κύριος ο Θεός τους νέους μας, ώστε διά πρεσβειών της Παναγίας μας, να κατανοήσουν ότι η ζωή έχει αξία μόνο όταν ο άνθρωπος είναι ενωμένος με τον Θεό, όταν έχη εμπιστοσύνη στην Εκκλησία που είναι η μεγάλη και φιλόστοργη μάνα μας, όταν η όλη μας βιοτή είναι εμπνευσμένη από τις πνευματικές αξίες που κράτησαν όρθιο αυτό τον τόπο επί τόσους αιώνες.
Να αντιληφθούν, ότι χρειάζεται αγώνας και αντίσταση για να επιτευχθούν τα αγαθά της ζωής και να διασωθή η αξιοπρέπεια και το «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού», του ανθρωπίνου προσώπου.
* Για την πόλη μας, την Πάτρα, την οποία τόσο αγάπησε ο Θεός και για τον φωτισμό της και την σωτηρία της, έστειλε τον Πρωτόκλητο Απόστολό Του, ο οποίος όχι μόνο εδίδαξε, αλλά και μαρτυρικό θάνατο υπέστη επί του Χιαστού Σταυρού, πορφυρώσας με το αίμα του τον ευλογημένο τόπο μας.
Να παρακαλέσωμε για την πόλη μας, με τα τόσα και τέτοια προβλήματα, που όλους όσοι την αγαπάμε δεν μας αφήνουν «να δώσωμε ύπνον τοις οφθαλμοίς ημών και τοις βλεφάροις ημών νυσταγμόν» και τα οποία δεν θα κατωνομάσωμε, ούτε θα απαριθμίσωμε τώρα, προκειμένου ουδένα να στενοχωρήσωμε.
* Να ικετεύσωμε για αυτόν τον τόπο, που, παρά την τόση ομορφιά του και τα δώρα του Θεού, αντιμετωπίζει τόσες δυσκολίες, γεύεται πολλές αδικίες και δοκιμάζει, πολλάκις, πόνο δυσβάστακτο και μεγάλο.
Και καθώς μεταφέρομαι, νοερώς στις αυλές της Γηροκομιτίσσης, ήδη βιώνω τις συγκλονιστικές στιγμές και το ξέσπασμα της ευλαβείας σας αδελφοί, την ώρα που λιτανεύεται η μορφή της Πανακηράτου και Πανάγνου Κόρης και είτε εν εγρηγόρσει, είτε εν εκστάσει, ακούω τα πλήθη των ευσεβών όπου γης και την κτίση ολόκληρη, να ενώνουν μαζί σας την βαθειά τους ικεσία και φωνή λιγυρά να προσφθέγγωνται προς την Γοργοεπήκοο, την Ελεούσα, την Γλυκοφιλούσα, την Παντάνασσα και Γηροκομίτισσα:
«Άρον σου τα όμματα Μαριάμ
και ίδε ευσπλάχνως, τους εικόνι σου τη σεπτή,
παρεστώτας
Κόρη και σε παρακαλούντας
και πλήρωσον αιτήσεις,
τούτων Πανύμνητε».
Δεν υπάρχουν σχόλια :