Αποστολή του Συλλόγου της Ελληνοσερβικής Φιλίας Πατρών «Αγία Σοφία – Άγιος Σάββας» στη Σερβία για το μνημόσυνο των 358 πεσόντων στρατιωτών και αξιωματικών της 3ης Μεραρχίας Πατρών

Η καθιερωμένη ετήσια τελετή μνήμης για τα θύματα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου πραγματοποιήθηκε και φέτος την 20η Σεπτεμβρίου 2016, στο ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο στην πόλη Πίροτ, στη ΝΑ Σερβία, με τη μέριμνα της πρεσβείας της Ελλάδος στο Βελιγράδι.

Στο στρατιωτικό νεκροταφείο του Πίροτ κείτονται 358 Έλληνες αξιωματικοί και οπλίτες της 3ης Μεραρχίας Πατρών, που συμμετείχε στις επιχειρήσεις της ΑΝΤΑΝΤ στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η 3η Μεραρχία Πατρών το φθινόπωρο του 1918 διείσδυσε μέχρι την πόλη Πίροτ και αναπτύχθηκε στα σύνορα της Σερβίας με τη Βουλγαρία, με αποστολή να αποτρέψει ενδεχόμενη βουλγαρική αντεπίθεση. Οι κακουχίες και κυρίως η ισπανική γρίπη αποδεκάτισαν το ελληνικό στράτευμα και 358 στρατιώτες δεν έζησαν την επιστροφή τους στην πατρίδα.

Τα οστά τους που ήταν διασκορπισμένα σε διάφορα νεκροταφεία της ευρύτερης περιοχής του Πίροτ περισυνέλλεξε το 1923 η Κατερίνα Λεβαντή από τον Βόλο, που παντρεύτηκε το Σέρβο μεγαλέμπορο από το Πίροτ, Πέταρ Στάνκοβιτς. «Όταν έμαθα ότι τα παλικάρια μας είναι θαμμένα εδώ και εκεί, δεν μπορούσα να ησυχάσω και με τη βοήθεια των κατοίκων βρήκα τα οστά τους, τα μάζεψα και τα έθαψα σ' έναν τόπο», ανέφερε σε μια συνέντευξή της σε σερβική εφημερίδα, το 1973, λίγο πριν πεθάνει, η "κυρά-Κατίνα", όπως την αποκαλούσαν στο Πίροτ.

Το 1924, με πρωτοβουλία της Κατερίνας Λεβαντή, το δημοτικό Συμβούλιο της πόλης του Πίροτ ανακήρυξε παμψηφεί τον τόπο όπου κείτονται οι Έλληνες στρατιώτες ελληνικό έδαφος.

Η απόφαση αυτή, αρχικά εξαιτίας της αδιαφορίας του ελληνικού κράτους και αργότερα εξαιτίας της αλλαγής του πολιτικού καθεστώτος στη Γιουγκοσλαβία, ποτέ δεν εφαρμόστηκε.

Το 2004 ο δήμος του Πίροτ ανανέωσε την απόφαση του 1924 και το ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο παραχωρήθηκε στο ελληνικό κράτος το οποίο από τότε, μέσω της ελληνικής Πρεσβείας και του γραφείου του ΑΚΑΜ, ανέλαβε τη συντήρησή του.

Έτσι και φέτος, μέσα σε ατμόσφαιρα συγκίνησης, με μέριμνα της Ελληνικής Πρεσβείας, ετελέσθη το ετήσιο μνημόσυνον στο οποίον και παρευρέθησαν οι Πρέσβεις της Ελλάδος και άλλων χωρών, καθώς επίσης και ο Υπουργός Εργασίας της Σερβίας ως εκπρόσωπος της Σερβικής Πολιτείας.

Μαζί με τους ανωτέρω, παρευρέθη και αντιπροσωπεία από την Πάτρα την αποστολή της οποίας διοργάνωσε ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΟΣΕΡΒΙΚΗΣ ΦΙΛΙΑΣ ΑΧΑΪΑΣ, αφού πήρε και τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, τον οποίον εκπροσώπησε, με εντολή του, ο πρωτοπρεσβύτερος π. Ερμόλαος Μασσαράς πρόεδρος του Συλλόγου.

Επίσης στην τελετή παρευρέθησαν ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου, Πρωτοπρεσβύτερος π. Βασίλειος Δημητρόπουλος, προϊστάμενος του Ιερού Ναού Παναγίας Αλεξιωτίσσης.

Παρευρέθησαν και κατέθεσαν στεφάνια ο Έλληνας Πρέσβης Ηλίας Ηλίαδης, ο δήμαρχος του Πίροτ Βλάνταν Βάσιτς, μαζί με τον Συνταγματάρχη Αντώνιο Κωστάκη και από τους στρατιωτικούς ακολούθους της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Τσεχίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας, της Μεγάλης Βρετανίας, του Βελγίου και της Σερβίας.

Τιμές απέδωσε άγημα του Σερβικού Στρατού.